De Belgische Digital Freedom Foundation heeft onderzocht waar gemeenten in verschillende Europese landen hun mailservers onderbrengen. Benieuwd naar de methode achter dit onderzoek? Die vind je hier: https://jurgen.gaeremyn.be/2025/03/08/european-critical-dependencies.
Wat direct opvalt is hoe groot de verschillen zijn tussen landen. Vooral in Noord-Europa wordt bijna systematisch gekozen voor het gemak en de vertrouwdheid van grote Amerikaanse cloudproviders; met name Microsoft en in mindere mate Google.
Veel overheidsorganisaties vertrouwen op Microsoft voor hun dagelijkse werkzaamheden; van documentopslag tot automatisering en integratie met kantoortoepassingen. In dit onderzoek is specifiek gekeken naar e-mailverkeer. Op basis van MX-records blijkt dat 72% van de Belgische gemeenten gebruikmaakt van Microsoft-mailservers. In Nederland is dat 60%. In Scandinavië is de afhankelijkheid nog groter: 64% van de Noorse en 57% van de Zweedse gemeenten zitten bij Microsoft en in Finland zelfs 77%.
Daartegenover staan landen zoals Duitsland, dat bekendstaat om zijn sterke hackercultuur en hoge cybersecuritybewustzijn. Slechts 4% van de Duitse lokale overheden gebruikt Microsoft voor e-mail. In Hongarije ligt dat percentage nog lager, op slechts 3%. Frankrijk vertrouwt in veel grotere mate op binnenlandse cloudproviders.
De uitkomsten van het onderzoek zijn gepubliceerd op de blog van Jurgen Gaeremyn, bestuurder bij Digital Freedom Foundation: https://jurgen.gaeremyn.be/map.html. De bijbehorende kaart maakt de verhoudingen inzichtelijk: groene en lichtblauwe stippen duiden op Europese mailservers, oranje betekent Microsoft.
Overstappen blijkt overigens geen eenvoudige zaak. De Finse overheid besloot in 2023 om over te stappen naar Europese providers, maar vanwege de sterke lock-in van Microsoft is daar nauwelijks iets van terechtgekomen. Bovendien blijkt uit meerdere analyses dat zodra zo’n afhankelijkheid eenmaal bestaat, de prijzen sneller stijgen; overstappen is duur en omslachtig, dus betaalt men uiteindelijk maar gewoon meer.
